Abstrakt
CEL NAUKOWY: W kontekście analizy dwóch kategorii ekonomicznych, jakimi są
„umiar” i „wybór”, w niniejszym tekście autorka skoncentruje się na analizie szeroko
pojmowanego rynku (z rynkiem energii włącznie), widzianego przez pryzmat możliwości
osiągnięcia przez Polskę neutralności klimatycznej w zakładanej przez UE perspektywie czasowej.
W tym celu dokona analizy stanu powietrza na przestrzeni lat 2000‑2021
(uwzględniając
tu szczególnie kwestię emisyjności wybranych gazów i pyłów). Następnie Autorka
dokona prognozy, przyjmując dotychczasowe tempo zmian ilościowych. Uwzględni w tym
celu wyselekcjonowane formy zanieczyszczeń powietrza (zmienne objaśniane), dla których
skonstruuje modele z uwzględnieniem wybranych zmiennych objaśniających (wymienionych
w części analitycznej), wskazując na te najbardziej istotne.
PROBLEM i METODY BADAWCZE: w artykule wykorzystano, obok analizy
opisowej, również analizę ekonometryczną, mającą szczególne znaczenie praktyczne.
Chodziło bowiem o ustalenie za pomocą metod statystycznych konkretnych ilościowych
prawidłowości zachodzących w szeroko pojmowanym życiu gospodarczym, w analizie
którego kluczem stała się kondycja powietrza i przyczyny obserwowanego stanu rzeczy
w Polsce.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W trakcie analizy, autorka skonstruowała model,
zbudowany z pięciu równań. Każde z nich dotyczyło wpływu wybranych statystycznie
zmiennych objaśniających na zmienną objaśnianą i pozwalało na zidentyfikowane
głównych i istotnych zależności między nimi. Wybór równań nie był przypadkowy.
Zmienne objaśniane to wybrane rodzaje zanieczyszczeń powietrza, wśród których znalazły
się przykłady zanieczyszczeń gazowych oraz łączna ilość zanieczyszczeń pyłowych.
Wykazano w ten sposób, iż emisja zanieczyszczeń maleje, gdy wzrasta produkcji energii
elektrycznej w elektrowniach wiatrowych oraz w elektrowniach niezależnych odnawialnych.
Ponadto zwiększenie nakładów na środki trwałe służące ochronie powietrza
atmosferycznego i klimatu ogółem, przyczyniają się do obniżenia ilości zanieczyszczeń
powietrza (w tym szczególnie gazów SO2 i NO2), podobnie jak zwiększenie nakładów na
środki trwałe służące ochronie środowiska w samym przemyśle. Emisja CO2, natomiast
to zagadnienie dużo bardziej złożone. W artykule przyjrzano się jedynie związkowi
tejże emisji z produkcją energii elektrycznej (obie zmienne okazały się być dodatnio
skorelowane). Jednak autorka ma świadomość, że za emisję całkowitą CO2 w kraju nie
odpowiada jedynie przemysł ale również inne sektory gospodarki, o czym wspomniała
w podsumowaniu.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Artykuł pośrednio stanowi przyczynek
do kolejnych badań nad barierami wejścia polskiej gospodarki do grupy państw
neutralnych klimatycznie. Bezpośrednio dotyczy natomiast analizy wybranych rodzajów
gazów i pyłów, jako zanieczyszczeń powietrza. Ponieważ artykuł nie stanowi kompleksowego
raportu a jedynie jest głosem w szerszej debacie, autorka zagadnienie potraktowała
modelowo. Szczegółowe wnioski z analizy zawarła w ostatniej części tekstu.