Abstrakt
W opracowaniu dokonano analizy sytuacji politycznej i geostrategicznej wybranych państw Europy Wschodniej w kontekście narastającej presji neoimperialnej polityki Rosji oraz przedłużającego się konfliktu zbrojnego w Ukrainie. Punktem wyjścia jest rok 2021, w którym obserwowano m.in. próbę wznowienia dialogu rosyjsko‑ukraińskiego w ramach formatu normandzkiego oraz postępujące uzależnienie Białorusi od Federacji Rosyjskiej. Autor ukazuje, w jaki sposób działania Moskwy – od nacisków energetycznych po manipulacje historyczne – służą destabilizacji regionu i osłabianiu prozachodnich aspiracji państw poradzieckich. Szczególną uwagę poświęcono roli Unii Europejskiej i jej polityce wschodniej, która w obliczu wojny w Ukrainie, zmian w strukturze bezpieczeństwa regionalnego oraz braku spójności wewnętrznej UE staje przed poważnymi wyzwaniami. W artykule postawiono pytanie, czy UE będzie w stanie prowadzić asertywną i spójną politykę wobec Europy Wschodniej, czy też dojdzie do kolejnego „resetu” w relacjach z Rosją. W konkluzji wskazano na potrzebę głębokiej rewizji dotychczasowych założeń polityki unijnej w stosunku do wschodniego sąsiedztwa oraz konieczność budowy odporności regionu wobec wpływów Rosji.